Mục đích

1. Mục đích của tôi trong thế giới này là gì?

Câu này mình có hỏi trên facebook vài tuần trước, thực ra là hỏi bản thân. Dạo gần đây thì hầu như chỉ học nhiều, làm thêm nhiều; rảnh được chút nào thì tranh thủ đọc sách kinh tế, tham gia câu lạc bộ kinh tế tiền tệ. Trong đầu thì lúc nào cũng nghĩ về đại số tuyến tính, đi ngoài đường cũng ráng giải bài tập môn tối ưu hóa. Thực ra không biết từ khi nào mình lại trở nên nghiêm túc về tương lai như vậy, cứ giữ trong đầu tư tưởng rằng một phút không làm việc là một phút lãng phí, ảnh hưởng đến tương lai sau này. Thế rồi nhiều khi đi nhanh quá, vội quá lại quên tự ngẫm về mục đích thực của mình trong thế giới này là gì.

Thằng bạn ở phòng kế bên từng bảo rằng một trong những mục tiêu hàng đầu của nó là tìm ra lý do tại sao Chúa lại tạo ra nó, mình và những người khác. Ngồi nói chuyện với nó mình cứ cười, cố gắng không đi sâu vào cuộc tranh luận cũ mèm về việc liệu thần thánh có tồn tại hay không. Mình không quan tâm. Tuy nhiên, dù không có một lí do cụ thể, mình vẫn tin rằng mỗi người tồn tại trong thế giới này vì một mục đích. Như trong phim Hugo mà mình thích có nói: Thế giới này như là một cỗ máy khổng lồ mà trong đó mỗi người là một bánh răng với một chức năng cụ thể; không có bộ phận nào là thừa.

Hồi cấp 1 và cấp 2 thì cứ nghĩ rằng mục đích của mình là học thật giỏi và trở thành kĩ sư phần mềm ở Thung lũng Silicon. Đối với những ai chưa biết, cái "mục đích" này là lý do tại sao mình cố gắng học và thi vào chuyên Tin Phổ Thông Năng Khiếu. Cái mục đích này thực ra được nuôi dưỡng rất lâu - khoảng 6 năm. Suốt 6 năm mình chỉ biết rằng muốn trở thành kĩ sư phần mềm thì phải giỏi, và muốn giỏi thì phải học. Chưa một lần mình cố gắng hỏi bản thân một câu hỏi thực ra lại mang tính quan trọng nhất: Tại sao mình lại muốn trở thành một kĩ sư phần mềm?

Mãi đến sau này, sau khi thi Quốc gia môn Tin học xong, sang Mĩ rồi mới có thời gian suy nghĩ lại. Suy cho cùng thì dù môn Tin học là môn mình tập trung vào nhiều nhất, và "có vẻ" là thích nhất, cái lí do để mình học Tin học thực ra khá ấu trĩ. Thực ra thì, toàn bộ những kế hoạch và phấn đấu trong bộ môn này xuất phát từ một buổi nói chuyện của ba mẹ khi mình học lớp 4: Ba bảo nếu mình giỏi thì có thể trở thành kĩ sư phần mềm ở thung lũng Silicon. Từ đó, một cách vô điều kiện, mình học Tin chỉ để trở thành một điều gì đó mà sẽ khiến ba mẹ vui lòng.

Đến khi sang Mĩ mới cố gắng suy nghĩ lại, và chuyển định hướng sang làm những gì mà sẽ khiến MÌNH vui lòng (và tất nhiên, không phiền lòng ba mẹ). Sau một thời gian mới phát hiện ra mục đích mới của mình trong thế giới: trở thành một nhà Kinh tế học. Cái danh hiệu này đối với mình 3 năm về trước không đáng một xu. Nhưng càng học Kinh tế, càng tìm hiểu thực tế mới càng biết rõ tuy mình không thể đột phá vào tương lai như những nhà khoa học tài ba, trở thành một nhà kinh tế vĩ mô có thể dễ dàng thay đổi một cách trực tiếp nhất cuộc sống của nhiều người trong xã hội. Nhiều khi mình nghĩ: Đối với những bạn nhà khá giả, việc có một máy tính đời mới nhất là cần thiết; nhưng đối với nhiều bạn nhà nghèo, việc đủ ăn mới là cần thiết. Và ngẫm lại với gốc gác và nơi mình xuất thân thì việc gia đình không có đủ ăn không phải là chuyện lạ.

Vậy nên, không biết tự khi nào, mình mới xác định mục đích của mình trong cuộc sống này là "thay đổi cuộc sống của nhiều người khác", thông qua cách thức "trở thành một nhà kinh tế học". Đó là một mục đích có ý nghĩa, và kinh tế thực sự là những gì mình thích học. Tất nhiên, việc theo đuổi một tư tưởng như thế đi kèm với nhiều cái giá: phải đi học xa nhà, không giữ được liên lạc với bạn bè trong nước, không có được thời gian chơi và xem phim nhiều như một bạn bình thường cùng lứa, không tập guitar được như mình muốn...

Thế mà, dạo gần đây, mình lại nghĩ: "Tại sao phải là mình? Nếu mình không làm chuyện này, liệu có ai làm không?" Suy cho cùng, câu hỏi là: "Liệu mục đích thực sự của mình là gì, và mình sống cho ai?"

2. Nếu bạn nào tinh ý thì sẽ phát hiện, đây là bài viết đầu tiên bằng tiếng Việt kể từ khi chuyển sang blog mới hồi hè này. Có lẽ lý do đầu tiên và duy nhất về tại sao mình blog bằng tiếng Việt là vì mình muốn kết nối trở lại với các bạn bè Việt của mình, những bạn mà chắc chắn sẽ ko đủ thời gian/kiên nhẫn đọc bài tiếng Anh của mình. Hi vọng sau bài này, mọi người có thể hiểu hơn một chút về mình và định hướng của mình.